Yerleşim tarihi Neolitik çağa inen ve Batı Anadolu tarihi açısından önemli bir yere sahip olan Kadıkalesi höyüğü, Kuşadası Körfezi’nin doğu bölümünde, Kuşadası – Davutlar arasında kıyı düzlüğünde yer almaktadır. Kadıkalesi’nin güncel kıyı çizgisinden 200 metre kadar içeride, kıyıya yakın konumu nedeniyle yerleşim tarihi boyunca kıyı ile ilişkili doğal çevre değişmeleri etkili olmuştur. Bu nedenle Kadıkalesi ve yakın çevresinde yerleşimin başlangıcından günümüze kadar gerçekleşen doğal çevre değişmelerinin belirlenmesi, arkeolojik çalışmalar açısından gereklilik olarak görülmüştür. Kıyı bölgelerinde alüvyal alanlarda meydana gelen değişmelerin belirlenmesi, bu çevredeki alüvyal/kolüvyal birikimlerin incelenmesi ile mümkün olmaktadır. Bu çalışmada Kadıkalesi höyüğünün yerleştiği alanın paleocoğrafya özelliklerini ve gelişimini belirlemek ve höyüğü çevreleyen alanın alüvyon stratigrafisini ortaya koymak amacıyla alüvyon delgi sondaj yönteminden yararlanılmıştır. Delgi sondaj yöntemi ile Kadıkalesi’nde ve çevresinde 9 delgi sondaj yapılmış ve elde edilen sedimantolojik veriler ile paleocoğrafya değerlendirmeleri yapılmıştır.
Kadıkalesi çevresinde yapılan delgi sondajlardan elde edilen verilere göre alüvyon stratigrafisi beş ana birimden oluşmaktadır. Bunlar Orta Holosen öncesi karasal dolgular, Orta Holosen denizel sedimanlar, Geç Holosen bataklık sedimanları, güncel flüvyal sedimanlar ve höyüğe ait kültür tabakalarıdır. Kale üstünde ve çevresinde yapılan delgi sondajlar Kadıkalesi çevresinde Orta Holosen transgresyonu sırasında yükselen deniz sularının bugünkü kıyı çizgisinden 1 - 2 km kadar iç kesimlere doğru sokulduğunu ortaya koymuştur. Höyüğü çevreleyen alanın morfolojik karakteri sebebiyle Orta Holosen transgresyonuna bağlı olarak meydana gelen ortam değişimleri dar bir kıyı şeridinde gerçekleşmiştir. Kıyı çizgisinin karaya doğru en fazla ilerlediği bu dönemde Kadıkalesi’nin yerleşim alanının doğu bölümünden ince bir boyunla karaya bağlı bir yarımada olduğu belirlenmiştir.
Kadıkalesi is located on the coastal plain between Kuşadası and Davutlar. Due to its location and geographical characteristics, this coastal region has been a suitable area for the establishment of settlements from Neolithic to present. Kadıkalesi is located 200 meters inland from the current coastline. Owing to its location, natural environment changes related to the coastal changes have been effective throughout the settlement history. Determination of natural environment changes occurring in Kadıkalesi and its surroundings from the first settlement to the present is important in terms of archaeological studies. changes in the Holocene can be determined by examining alluvial / colluvial deposits in this environment. The aim of this study is to determine the palaeogeographical changes during Holocene using core drilling data conducted alluvial plain surrounds Kadıkalesi mound. Accordingly, in this study, 9 core drillings were carried out by Kuşadası-Davutlar coastal plain and in the vicinity of Kadıkalesi.
According to data obtaining from the core drillings, the alluvial stratigraphy encompasses five main units around Kadıkalesi. These are from bottom to the surface; terrestrial sediments deposited before Mid-Holocene, Mid-Holocene marine sediments, Late Holocene swamp sediments, current fluvial sediments and cultural materials of Kadıkalesi mound. The sedimentological and geomorphological evaluation of drilling data revealed that coastline has progressed 1-2 km inland in the Middle Holocene. At this time Kadıkalesi mound and its immediate surroundings area was surrounded by the sea and it was in the form of a peninsula connected to the land by a thin neck from the eastern part in Mid Holocene.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Human Geography |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | June 30, 2021 |
Submission Date | February 9, 2021 |
Acceptance Date | March 11, 2021 |
Published in Issue | Year 2021 Volume: 30 Issue: 1 |