BibTex RIS Cite

-

Year 2015, Volume: 39 Issue: 3, 59 - 88, 23.10.2015

Abstract

During the process of forming political thought in Turkey, intellectuals who are originally literary men have played an important role. In this path, it is possible to say there has been a tradition created by poets such as from Tevfik Fikret to Namık Kemal, from Nazım Hikmet to Sezai Karakoç, representing a large scale of political stance respectively from Ottoman Empire to Turkish Republic. In other words, poets contributed to the Turkish political tradition formation by their articles, actions and attitudes. Necip Fazıl Kısakürek, cited and referred in a proper way in political Islamism is an important name calling new polemics and discussions in consideration of his thoughts and his systematic political approach.Islamism throughly; and the roadmap he proposed for putting into action the Idea has already been considered by other esteemed thinkers. However, it is also a fact Necip Fazıl has a very prestigious place in that community. So, the reasons of this situation are counted as: his sophisticated and elegant literary style, his active role in instutional political arena so that almost every right-wing political party can get its hands on him and finally the political image reflecting the polarity between Nazım Hikmet and him. As a matter of fact, Necip Fazıl’s poetic style is equipped with illustrious visional images, conceptional dualities which contribute to understand him easily and literary fluency. Finally the other iconic poet Nazım Hikmet’s place in left-wing eye contributes to Necip Fazıl’s place to be immortal

References

  • Akay M O (1998). Necip Fazıl Kısakürek. İstanbul:Şule Yayınları.
  • Akgün B ve Çalış Ş H (2002). Tanrı Dağı Kadar Türk, Hira Dağı Kadar Müslüman, Türk Milliyetçiliğinin Terkibinde İslâmcı Doz. İçinde: T Bora (der), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-Milliyetçilik Cildi, İstanbul: İletişim Yayınları, 584-600.
  • Alper, Ö M (1993).Urvetü’l-Vuska’dan Sırat-ı Müstakime. http://mehmedakifersoy.blogcu.com/urvetu-l-vuska-dan-sirat-i-mustakime/5911706. Son Erişim Tarihi:28.12.2014
  • Alperen A (2003). Sosyolojik Açıdan Türkiye’de İslam ve Modernleşme. Adana: Karahan Kitabevi.
  • Aktay Y (2005). Modernleşme ve Gelenek Bağlamında Dini Bilgi ve Otoritenin Dönüşümü. İçinde: T Bora ve M Gültekingil (der), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-İslamcılık Cildi, 2. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları, 345-394.
  • Aktay Y (2005). Halife Sonrası Şartlarda İslamcılığın Öz-Diyar Algısı. İçinde: B Tanıl ve M Gültekingil (der), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-İslamcılık Cildi, 2. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları, 68-95.
  • B Tanıl (2007). Türk Sağının Üç Hali. İstanbul: Birikim Yayınları.
  • B Tanıl (2013). Sol-Sağ Şemasında İslamcılık. İçinde: İ Kara ve A Öz (der), Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi ve Hareketi, İstanbul: Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları, 514-537.
  • Ç Hasan (1987). Bütün Yönleriyle Necip Fazıl Kısakürek’in Şiiri. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
  • Çınar M (2005). Siyasal Bir Sorun Olarak İslamcılık. Ankara: Dipnot Yayınları.
  • Derrida J (2008). Nietzschelerin Şöleni. Çev. A Utku ve M Erkan. İstanbul: Otonom Yayıncılık.
  • Duman D (1997). Demokrasi Sürecinde Türkiye’de İslamcılık. İzmir: 9 Eylül Yayınları.
  • Duran B (2005). Cumhuriyet Dönemi İslamcılığı. İçinde: T Bora ve M Gültekingil (der), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-İslamcılık Cildi, 2. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları, 129-156.
  • Eagleton T (2005). İdeoloji. Çev. M Özcan. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Gramsci A (2011). Hapishane Defterleri. Çev. E Ekici. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • İnsel A (2003). Türkiye Toplumunun Bunalımı. İstanbul: Birikim Yayınları.
  • Kara İ (1986). Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi İçin Bir Çerçeve Denemesi. İçinde: İ Kara (der), Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi Cilt I, İstanbul: Risale Yayınları.
  • Kara İ (2005). Din ile Modernleşme Arasında. İstanbul: Dergah Yayınları.
  • Kısakürek N F (1951). Başbakana Hitap. Büyük Doğu. 48, 2.
  • Kısakürek N F (1970). İman ve Aksiyon. İstanbul: Bedir Yayınevi.
  • Kısakürek N F (1994). İdeolocya Örgüsü. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (1998). Konuşmalar. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (1999). Başmakalelerim 1-2-3. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (2001). Yeniçeri. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (2002). Tarih Boyunca Büyük Mazlumlar. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek, N F (2002). Son Devrin Din Mazlumları. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (2002). Başbuğ Velilerden 33 Altın Silsile. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (2002). Doğru Yolun Sapık Kolları. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (2002). Sahte Kahramanlar. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (2006). O ve Ben. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (2014). Turgut Özal. http://www.nfk.com.tr/turgutozal.htm, Son Erişim Tarihi: 29.12.2014
  • Kısakürek N F (2014). http://www.antoloji.com/igreniyorum-2-siiri/, Son Erişim Tarihi:29.12.2014
  • Kısakürek N F (2014). Erbakan ve Milli Selamet Partisi. http://www.nfk.com.tr/erbakan. htm, Son Erişim Tarihi 29.12.2014
  • Kısakürek N F (2014). Necip Fazıl ve Siyasetçiler. http://www.t2174a.com/?p=2499, Son Erişim Tarihi: 29.12.2014
  • Kısakürek N F (2014). Menderes’e Mektuplar 2. http://www.t2174a.com/?p=2499, Son Erişim Tarihi: 29.12.204
  • Kısakürek N F (2015). SüleymanDemirel.
  • http://www.nfk.com.tr/demirel.htm, Son Erişim Tarihi: 01.06.2015
  • Kısakürek N F (2015). Necmettin Erbakan ve Milli Selamet Partisi. http://www.nfk.com.tr/erbakan.htm, Son Erişim Tarihi: 01.06.2015
  • Koçak C (2002). Türk Milliyetçiliğinin İslam’la Buluşması. İçinde: T Bora (der), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-Milliyetçilik Cildi, İstanbul: İletişim Yayınları, 601-613.
  • Küçük Y (1988). Necip Fazıl Kısakürek: Bir Tatlı Su İslamcısı. Nokta, 6, 22, 1988, s. 68,69.
  • Manaz A (2005). Siyasal İslamcılık. Ankara: Ayraç Kitabevi.
  • Mardin Ş (1969). Din ve İdeoloji. Ankara: A.Ü. SBF Yayınları
  • Mardin Ş (1982). İdeoloji. Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Mardin Ş (2007) Türkiye’de Din ve Siyaset. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Mert N (1998). İslam ve Demokrasi. İstanbul: İz Yayınları.
  • Ocak, A Y (1999). Türkler, Türkiye ve İslam. İstanbul: İletişim Yayınları, İstanbul, 1999
  • Tunaya T Z (2007). İslamcılık Akımı. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.

İslamcılığın Fikri Taşıyıcısı Olarak Türkiye Siyasi Hayatında Necip Fazıl

Year 2015, Volume: 39 Issue: 3, 59 - 88, 23.10.2015

Abstract

Türkiye’de siyasi düşüncenin oluşumunda edebiyatçı fikir ve dava insanlarının önemi büyüktür. Bu izlek içerisinde Osmanlı döneminde Tevfik Fikret’ten Namık Kemal’e, Cumhuriyet döneminde Nazım Hikmet’ten Sezai Karakoç’a dek geniş bir yelpazeyi kapsayan bir “üdeba geleneğinin” varlığından söz etmek mümkündür. Diğer bir ifadeyle şairler Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminden günümüze politik ortamla ilgili yazıları, eylemleri ve davranışlarıyla siyasi geleneğin oluşumuna katkı sunmuşlardır. İşte bu gelenekte yer alan ve Türkiye’de siyasal İslamcılık akımı içinde adı saygınlıkla anılan, kendisine sürekli atıflar yapılan Necip Fazıl Kısakürek, savunduğu fikirler ve ortaya koymaya çalıştığı bütünlüklü sistem içinde yeni tartışmaları ve incelemeleri çağıracak denli önemli bir yerde durmaktadır. Potansiyel tartışmalar içinden sadece biri olan bu çalışmada, Necip Fazıl’ın bir “fikir ve aksiyon adamı” olarak Türkiye siyasi düşüncesi içinde edindiği saygın konumun, ortaya attığı fikirlerin özgünlüğünden ziyade onun edebi üslubundan ve reaksiyondaki başarısından kaynaklandığı savunulmaktadır. Bu çerçevede Necip Fazıl’ın siyasal İslam’ın bir ideoloğu değil, taşıyıcısı olduğu iddia edilmektedir. İddiayı açmak üzere çalışmanın ilk ayağında ideoloji kavramının genel tanımından hareketle “ideoloji taşıyıcısı” olmanın anlamı sorgulanmakta, bu çerçevede de bir ideoloji olarak İslamcılığın Türkiye’deki serüvenindeki genel hatlar ele alınmaktadır. Çalışmanın ikinci ayağında Necip Fazıl fikriyatının temel eseri olarak niteleyebileceğimiz “İdeolocya Örgüsü”nün düşünceleri ve sistematiği, kişisel ve politik hayatında geçirdiği dönemeçlerle ilişki içinde serimlenmektedir. Burada şairin “Büyük Doğu İdeali” adını verdiği ülkü, eserden derlenen fikirlerle açıklanmakta ardından da üstadın aktif siyasetçilerle ve siyasetle olan ilişkisi işaretlenmektedir. Son kısım ise, ilk iddianın tartışma zeminini oluşturan bu bilgiler ışığında Necip Fazıl fikriyatının İslamcılık ve milliyetçilik ideolojileri açısından özgünlüğünü sorgulamaktadır. Bu açıdan “ideolocya, komünizma, faşizma” gibi şaire has sözcüklerin bu kavramların içeriğinde değil sadece dilsel şeklinde bir yenilik getirdiği, Büyük Doğu İdeali içinde tasvir edilen devlet düzenininse Hitler Almanya’sı ile Mussolini İtalya’sının İslamcı bir versiyonu olduğu vurgulanmaktadır. Daha genel anlamdaysa “Doğu-Batı” zıtlığının zaten İslamcılık akımının köşebentlerinden biri olduğu, mefkûrenin göndermede bulunduğu “bozulmaya karşı Asr-ı Saadet” idealinin İslamcılığı zaten boydan boya kuşattığı, Necip Fazıl’ın mefkûrenin gerçekleşebilmesi için önerdiği yol haritasının birtakım İslamcı düşünürlerde mevcut olduğu referanslarla desteklenmektedir. Öte yandan, Necip Fazıl’ın İslamcı-milliyetçi kanat içinde edindiği saygın konum bir olguyken, bu saygınlığın nedenleri şairin son derece incelikli edebi üslubuna, sağ cenahtan hemen her siyasi partinin sahipleneceği kadar aktif siyasetle haşır neşir olmasına ve Nazım Hikmet ile aralarındaki imgesel-politik zıtlığa bağlanmaktadır. Nitekim örneklendirildiği üzere Necip Fazıl’ın üslubu hayran olunacak denli nitelikli görsel imgelerle, anlaşılmayı kolaylaştıran kavramsal zıtlıklarla ve dilsel akıcılıkla donanmıştır. Edipliğin politik arenadaki karşılığı ise, kitleleri kendine çekmek isteyen siyasiler için bir hazinedir. Nihai aşamada sağ cenahın ikon şairi Necip Fazıl Kısakürek’e karşı sol cenahın ikon şairi Nazım Hikmet’in tuttuğu yer, onun bu ölümsüzyerine katkı sunmaktadır.

References

  • Akay M O (1998). Necip Fazıl Kısakürek. İstanbul:Şule Yayınları.
  • Akgün B ve Çalış Ş H (2002). Tanrı Dağı Kadar Türk, Hira Dağı Kadar Müslüman, Türk Milliyetçiliğinin Terkibinde İslâmcı Doz. İçinde: T Bora (der), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-Milliyetçilik Cildi, İstanbul: İletişim Yayınları, 584-600.
  • Alper, Ö M (1993).Urvetü’l-Vuska’dan Sırat-ı Müstakime. http://mehmedakifersoy.blogcu.com/urvetu-l-vuska-dan-sirat-i-mustakime/5911706. Son Erişim Tarihi:28.12.2014
  • Alperen A (2003). Sosyolojik Açıdan Türkiye’de İslam ve Modernleşme. Adana: Karahan Kitabevi.
  • Aktay Y (2005). Modernleşme ve Gelenek Bağlamında Dini Bilgi ve Otoritenin Dönüşümü. İçinde: T Bora ve M Gültekingil (der), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-İslamcılık Cildi, 2. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları, 345-394.
  • Aktay Y (2005). Halife Sonrası Şartlarda İslamcılığın Öz-Diyar Algısı. İçinde: B Tanıl ve M Gültekingil (der), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-İslamcılık Cildi, 2. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları, 68-95.
  • B Tanıl (2007). Türk Sağının Üç Hali. İstanbul: Birikim Yayınları.
  • B Tanıl (2013). Sol-Sağ Şemasında İslamcılık. İçinde: İ Kara ve A Öz (der), Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi ve Hareketi, İstanbul: Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları, 514-537.
  • Ç Hasan (1987). Bütün Yönleriyle Necip Fazıl Kısakürek’in Şiiri. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
  • Çınar M (2005). Siyasal Bir Sorun Olarak İslamcılık. Ankara: Dipnot Yayınları.
  • Derrida J (2008). Nietzschelerin Şöleni. Çev. A Utku ve M Erkan. İstanbul: Otonom Yayıncılık.
  • Duman D (1997). Demokrasi Sürecinde Türkiye’de İslamcılık. İzmir: 9 Eylül Yayınları.
  • Duran B (2005). Cumhuriyet Dönemi İslamcılığı. İçinde: T Bora ve M Gültekingil (der), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-İslamcılık Cildi, 2. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları, 129-156.
  • Eagleton T (2005). İdeoloji. Çev. M Özcan. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Gramsci A (2011). Hapishane Defterleri. Çev. E Ekici. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • İnsel A (2003). Türkiye Toplumunun Bunalımı. İstanbul: Birikim Yayınları.
  • Kara İ (1986). Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi İçin Bir Çerçeve Denemesi. İçinde: İ Kara (der), Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi Cilt I, İstanbul: Risale Yayınları.
  • Kara İ (2005). Din ile Modernleşme Arasında. İstanbul: Dergah Yayınları.
  • Kısakürek N F (1951). Başbakana Hitap. Büyük Doğu. 48, 2.
  • Kısakürek N F (1970). İman ve Aksiyon. İstanbul: Bedir Yayınevi.
  • Kısakürek N F (1994). İdeolocya Örgüsü. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (1998). Konuşmalar. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (1999). Başmakalelerim 1-2-3. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (2001). Yeniçeri. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (2002). Tarih Boyunca Büyük Mazlumlar. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek, N F (2002). Son Devrin Din Mazlumları. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (2002). Başbuğ Velilerden 33 Altın Silsile. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (2002). Doğru Yolun Sapık Kolları. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (2002). Sahte Kahramanlar. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (2006). O ve Ben. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
  • Kısakürek N F (2014). Turgut Özal. http://www.nfk.com.tr/turgutozal.htm, Son Erişim Tarihi: 29.12.2014
  • Kısakürek N F (2014). http://www.antoloji.com/igreniyorum-2-siiri/, Son Erişim Tarihi:29.12.2014
  • Kısakürek N F (2014). Erbakan ve Milli Selamet Partisi. http://www.nfk.com.tr/erbakan. htm, Son Erişim Tarihi 29.12.2014
  • Kısakürek N F (2014). Necip Fazıl ve Siyasetçiler. http://www.t2174a.com/?p=2499, Son Erişim Tarihi: 29.12.2014
  • Kısakürek N F (2014). Menderes’e Mektuplar 2. http://www.t2174a.com/?p=2499, Son Erişim Tarihi: 29.12.204
  • Kısakürek N F (2015). SüleymanDemirel.
  • http://www.nfk.com.tr/demirel.htm, Son Erişim Tarihi: 01.06.2015
  • Kısakürek N F (2015). Necmettin Erbakan ve Milli Selamet Partisi. http://www.nfk.com.tr/erbakan.htm, Son Erişim Tarihi: 01.06.2015
  • Koçak C (2002). Türk Milliyetçiliğinin İslam’la Buluşması. İçinde: T Bora (der), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-Milliyetçilik Cildi, İstanbul: İletişim Yayınları, 601-613.
  • Küçük Y (1988). Necip Fazıl Kısakürek: Bir Tatlı Su İslamcısı. Nokta, 6, 22, 1988, s. 68,69.
  • Manaz A (2005). Siyasal İslamcılık. Ankara: Ayraç Kitabevi.
  • Mardin Ş (1969). Din ve İdeoloji. Ankara: A.Ü. SBF Yayınları
  • Mardin Ş (1982). İdeoloji. Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Mardin Ş (2007) Türkiye’de Din ve Siyaset. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Mert N (1998). İslam ve Demokrasi. İstanbul: İz Yayınları.
  • Ocak, A Y (1999). Türkler, Türkiye ve İslam. İstanbul: İletişim Yayınları, İstanbul, 1999
  • Tunaya T Z (2007). İslamcılık Akımı. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
There are 47 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Makale /Articles
Authors

Funda Çoban

Publication Date October 23, 2015
Published in Issue Year 2015 Volume: 39 Issue: 3

Cite

APA Çoban, F. (2015). İslamcılığın Fikri Taşıyıcısı Olarak Türkiye Siyasi Hayatında Necip Fazıl. Mülkiye Dergisi, 39(3), 59-88.
AMA Çoban F. İslamcılığın Fikri Taşıyıcısı Olarak Türkiye Siyasi Hayatında Necip Fazıl. Mülkiye Dergisi. October 2015;39(3):59-88.
Chicago Çoban, Funda. “İslamcılığın Fikri Taşıyıcısı Olarak Türkiye Siyasi Hayatında Necip Fazıl”. Mülkiye Dergisi 39, no. 3 (October 2015): 59-88.
EndNote Çoban F (October 1, 2015) İslamcılığın Fikri Taşıyıcısı Olarak Türkiye Siyasi Hayatında Necip Fazıl. Mülkiye Dergisi 39 3 59–88.
IEEE F. Çoban, “İslamcılığın Fikri Taşıyıcısı Olarak Türkiye Siyasi Hayatında Necip Fazıl”, Mülkiye Dergisi, vol. 39, no. 3, pp. 59–88, 2015.
ISNAD Çoban, Funda. “İslamcılığın Fikri Taşıyıcısı Olarak Türkiye Siyasi Hayatında Necip Fazıl”. Mülkiye Dergisi 39/3 (October 2015), 59-88.
JAMA Çoban F. İslamcılığın Fikri Taşıyıcısı Olarak Türkiye Siyasi Hayatında Necip Fazıl. Mülkiye Dergisi. 2015;39:59–88.
MLA Çoban, Funda. “İslamcılığın Fikri Taşıyıcısı Olarak Türkiye Siyasi Hayatında Necip Fazıl”. Mülkiye Dergisi, vol. 39, no. 3, 2015, pp. 59-88.
Vancouver Çoban F. İslamcılığın Fikri Taşıyıcısı Olarak Türkiye Siyasi Hayatında Necip Fazıl. Mülkiye Dergisi. 2015;39(3):59-88.
Mülkiye Dergisi: Mülkiyeliler Birliği Konur Sokak No. 1, Kızılay - ANKARA, TÜRKİYE. Tel: +90 312 4185572; Faks: +90 312 4191373; mulkiyedergisi@mulkiye.org.tr / Mülkiye Dergisi, Mülkiyeliler Birliği Genel Merkezi Yayın Organı'dır.