Abstract
COVID-19, which affects the world, emerged in Wuhan, China in December 2019 and was declared a pandemic by the World Health Organization. Epidemic periods in world history have changed and improved the consumption habits and behaviours of societies. In these periods, the consumption of supplements and functional foods has increased for individuals who want to keep their immune system strong and pass the disease period easily in case of being infected with the virus. These foods are used to prevent many diseases, accelerate growth and increase immunity, and are beneficial for health when taken regularly in adequate amounts. In this study, it was aimed to determine the factors affecting the functional food consumption of households in Adana during the COVID-19 pandemic period. For this purpose, a survey was conducted with 384 consumers in Adana. According to the data obtained, 59.9% of the individuals in the research region consumed functional food, 67.8% consumed supplemental food and 42.4% organic food during the pandemic period. Chi-square test was used to evaluate the survey data. According to the test results, marital status, age, giving importance to healthy life, doing sports regularly, having a chronic disease, catching the COVID-19 virus of one of the close relatives, catching the COVID-19 virus of the person participating in the survey, supplementary food and organic food consumption in the functional food consumption of the individuals. consuming food and adapting to pandemic conditions were found to be statistically significant. In order to be a healthy society during and after the pandemic, it is important for individuals to be informed about functional food and the consumption of these foods by authorized institutions and organizations.
References
- Aday, S. ve Aday, M. S. 2020. Impact of COVID-19 on the food supply chain. Food Quality and Safety, 4(4): 167-180. doi: 10.1093/fqsafe/fyaa024.
- American Dietetic Association 1999. Position of the American Dietetic Association: functional foods. J. Am. Diet. Assoc. 99:1278–1285. DOI:https://doi.org/10.1016/S0002-8223(99)00314-4
- Aparicio-Soto M., Sánchez-Hidalgo, M., Rosillo, M., Castejón, M. ve Alarcónde-la-Lastra, C. 2016 Extra virgin olive oil: a key functional food for prevention of immune-infammatory diseases. Food Funct 7(11):4492–4505
- Batman, O., Bilgiçli, İ. ve Yıldırgan, R. 2020. Otel Çalışanı ve Misafirinin Covid 19 Pandemi Kurallarına Uyumu: Antalya ve Muğla Karşılaştırması, Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 3(12): 935-955.
- Baykal, E. 2020. COVID-19 bağlamında psikolojik dayanıklılık, kaygı ve yaşam doyum ilişkisi, International Journal of Socialand Economic Sciences, 10(2): 68-80, 2020
- Butnariu, M. ve Sarac, I. (2019) Functional food. Int J Nutr 3(3):7–16.
- Cebeci, B. K. ve Mankan, E. (2022). COVİD-19 pandemi sürecinde tüketicilerin fonksiyonel gıdalara yönelik tutumları. Journal of Humanities and Tourism Research, 12 (2): 405-416.
- Chandra, R.K. 1996. Nutrition, immunity and infection: from basic knowledge of dietary manipulation of immune responsest opractical application of ameliorating sufonksiyonel gıdaering and improving survival, Proc. Natl. Acad. Sci., 93 , 14304-14307, 10.1073/pnas.93.25.1430
- Coşansu Akdemir, S.,Başyazıcı, E., Atasoy, E., Mazreku, G., Çetin, S. ve Toupal, S. (2022). COVID-19 salgınında tüketicilerin gıda satın alma, gıda hijyeni ve beslenme davranışları, Food Health 8(4), 302-311.
- Çetin, B. ve İkikat Tümer, E. 2021. The Factors Afonksiyonel gıdaecting Willingness to Consume Functional Foods in Mersin Province. KSU J. Agric Nat 24 (4): 871-877. DOI: 10.18016/ksutarimdoga.vi.780845.
- Çiçek, B., Şahin, H. ve Erkal, S. 2021. COVID-19 Salgın Döneminde Bireylerin Kişisel ve Genel Hijyen Davranışlarının İncelenmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (80), 2157-2173.
- Dost, A., Üner, E. ve Susoy, A. 2021. COVID-19 Pandemisi Besin Desteklerini Kullanma Durumunu Etkiledi Mi? Van Tıp Derg 28(4): 538-545.
- DSÖ, (2023). WHO Coronavirus (COVID-19) Dashboard, Erişim adresi: https://covid19.who.int/ (Erişim tarihi:02.01.2023)
- Farzana, M., Shahriar, S., Jeba, F.R., Tabassum, T., Araf,Y., Ullah, M.A., Tasnim, J., Chakraborty, A., Naima, T.A., Marma, K.K., Rahaman, T.I. ve Hosen, M.J. 2022. Functional food: complementary to fight against COVID-19, Beni-Suef Univ J Basic Appl Sci, 11:33 https://doi.org/10.1186/s43088-022-00217-z
- Gire, S.K., Goba, A., Andersen, K.G., Sealfon, R.S.G, Park, D.C., Sabeti, P.C. 2014. Genomic surveillance elucidates Ebola virus origin and transmission during the 2014 outbreak. Science, 345 (6202): 1369- 1374.
- GTBD, 2022. Takviye Edici Gıdalar, Gıda Takviyesi ve Beslenme Derneği, https://gtbd.org.tr/takviye-edici-gidalar/ (Erişim tarihi: 07.12.2022)
- Hamid, A.T. ve Thakur, N.S. 2021. Role of functional food components in COVID-19 pandemic: A review. Ann. Phytomed. 10: S240–250.
- Han, B. ve Hoang, B.X. 2020. Opinions on the current pandemic of COVID-19: Use functional food to boost our immune functions, Journal of Infection and Public Health 13, 1811–1817
- Huang, Y. ve Zhao, N. 2020. Generalized anxiety disorder, depressive symptoms and sleep quality during COVID-19 outbreak in China: a web-based cross-sectional survey. Psychiatry Research, 288.
- Kalaycı, Ş., 2009. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Asil Yayın Dağıtım, ISBN 975-9091-14-3, Ankara.
- Kamarlı Altun, H., Ermumcu, M. S. K., Kurklu, N. S. 2020. Evaluation of dietary supplement, functional food and herbal medicine use by dietitians during the COVID-19 pandemic. Public Health Nutr, 24(5): 861-869.
- Kaur, S. ve Das, M. 2011. Functionalfoods: an overview. Food Science and Biotechnology, 20(4), 861.
- Lange, R.G. 2021. Foodscienceand COVID-19, Food Science and Human Wellness, 10(1), 1-5.
- Newbold, P. (1995). Statistics for Business and Economics, Prentice Hall Inc., USA. Pages 1016.
- Özçiçek Dölekoğlu, C., Şahin, A. ve Giray, F.H. 2015. Kadınlarda Fonksiyonel Gıda Tüketimini Etkileyen Faktörler: Akdeniz İlleri Örneği, Journal of Agricultural Sciences, 21, 572-584.
- Petersen, L.R., Jamieson, D.J., Powers, A.M. ve Honein, M.A. 2016. Zika Virus. The New England Journal of Medicine, 374 (16): 1552-1563.
- Sheth, J. 2020. Impact of Covid-19 on consumer behavior: Will the old habits return or die?,Journal of Business Research, Volume 117, 280-283
- Singh, P., Tripathi, M.K., Yasir, M., Khare, R., Tripathi, M.K. ve Shrivastava, R. 2020. Potential inhibitors for SARS-CoV-2 and functional food components as nutritional supplement for COVID-19: a review. Plant Foods Hum. Nutr. 75, 458–66.
- Thomas, P.R. ve Earl, R. 1994. Opportunities in the Nutrition and Food Sciences: Research Challenges and the Next Generation of Investigators, National Academy Press, 98-142, Washington, DC.
- WHO. 2018. Managing epidemics: Key facts about major deadly diseaseshttps://www.who.int/emergencies/diseases/managing-epidemics/en/ (Erişim Tarihi: 24.12.2022).
Abstract
Dünyayı etkileyen COVİD-19 salgını, 2019 yılı Aralık ayında Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkmış ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak ilan edilmiştir. Dünya tarihinde salgın dönemleri toplumların tüketim alışkanlıklarını değiştirmiş ve geliştirmiştir. Bu dönemlerde bağışıklık sistemini güçlü tutmak, virüse yakalanılması durumunda hastalık dönemini kolay geçirmek isteyen bireylerin takviye ve fonksiyonel gıda tüketimleri artmıştır. Bu gıdalar çok sayıda hastalığı önlemek, büyümeyi hızlandırmak ve bağışıklığı arttırmak için kullanılmakta ve yeterli miktarda, düzenli olarak alındığında sağlığa faydalıdır. Bu çalışmada Adana ilinde hanehalkının COVİD-19 pandemi döneminde fonksiyonel gıda tüketimlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Adana ilinde 384 tüketici ile anket yapılmıştır. Elde edilen verilere göre araştırma bölgesinde bireylerin %59.9’u pandemi döneminde fonksiyonel gıda, %67.8’i takviye gıda ve %42.4’ü organik gıda tüketmişlerdir. Anket verilerinin değerlendirilmesinde Ki-kare testi kullanılmıştır. Test sonucuna göre bireylerin fonksiyonel gıda tüketimlerinde medeni durum, yaş, sağlıklı yaşama önem verme, düzenli olarak spor yapma, kronik hastalığı olma, yakın akrabalardan birinin COVİD-19 virüsüne yakalanma durumu, ankete katılan kişinin COVİD-19 virüsüne yakalanma durumu, takviye gıda ve organik gıda tüketme ile pandemi koşullarına uyum sağlama durumu istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Pandemi dönemi ve sonrasında sağlıklı bir toplum olmak için bireylerin, fonksiyonel gıda ve bu gıdaların tüketimi konusunda yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından bilgilendirilmesi önem arz etmektedir.
Keywords
References
- Aday, S. ve Aday, M. S. 2020. Impact of COVID-19 on the food supply chain. Food Quality and Safety, 4(4): 167-180. doi: 10.1093/fqsafe/fyaa024.
- American Dietetic Association 1999. Position of the American Dietetic Association: functional foods. J. Am. Diet. Assoc. 99:1278–1285. DOI:https://doi.org/10.1016/S0002-8223(99)00314-4
- Aparicio-Soto M., Sánchez-Hidalgo, M., Rosillo, M., Castejón, M. ve Alarcónde-la-Lastra, C. 2016 Extra virgin olive oil: a key functional food for prevention of immune-infammatory diseases. Food Funct 7(11):4492–4505
- Batman, O., Bilgiçli, İ. ve Yıldırgan, R. 2020. Otel Çalışanı ve Misafirinin Covid 19 Pandemi Kurallarına Uyumu: Antalya ve Muğla Karşılaştırması, Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 3(12): 935-955.
- Baykal, E. 2020. COVID-19 bağlamında psikolojik dayanıklılık, kaygı ve yaşam doyum ilişkisi, International Journal of Socialand Economic Sciences, 10(2): 68-80, 2020
- Butnariu, M. ve Sarac, I. (2019) Functional food. Int J Nutr 3(3):7–16.
- Cebeci, B. K. ve Mankan, E. (2022). COVİD-19 pandemi sürecinde tüketicilerin fonksiyonel gıdalara yönelik tutumları. Journal of Humanities and Tourism Research, 12 (2): 405-416.
- Chandra, R.K. 1996. Nutrition, immunity and infection: from basic knowledge of dietary manipulation of immune responsest opractical application of ameliorating sufonksiyonel gıdaering and improving survival, Proc. Natl. Acad. Sci., 93 , 14304-14307, 10.1073/pnas.93.25.1430
- Coşansu Akdemir, S.,Başyazıcı, E., Atasoy, E., Mazreku, G., Çetin, S. ve Toupal, S. (2022). COVID-19 salgınında tüketicilerin gıda satın alma, gıda hijyeni ve beslenme davranışları, Food Health 8(4), 302-311.
- Çetin, B. ve İkikat Tümer, E. 2021. The Factors Afonksiyonel gıdaecting Willingness to Consume Functional Foods in Mersin Province. KSU J. Agric Nat 24 (4): 871-877. DOI: 10.18016/ksutarimdoga.vi.780845.
- Çiçek, B., Şahin, H. ve Erkal, S. 2021. COVID-19 Salgın Döneminde Bireylerin Kişisel ve Genel Hijyen Davranışlarının İncelenmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (80), 2157-2173.
- Dost, A., Üner, E. ve Susoy, A. 2021. COVID-19 Pandemisi Besin Desteklerini Kullanma Durumunu Etkiledi Mi? Van Tıp Derg 28(4): 538-545.
- DSÖ, (2023). WHO Coronavirus (COVID-19) Dashboard, Erişim adresi: https://covid19.who.int/ (Erişim tarihi:02.01.2023)
- Farzana, M., Shahriar, S., Jeba, F.R., Tabassum, T., Araf,Y., Ullah, M.A., Tasnim, J., Chakraborty, A., Naima, T.A., Marma, K.K., Rahaman, T.I. ve Hosen, M.J. 2022. Functional food: complementary to fight against COVID-19, Beni-Suef Univ J Basic Appl Sci, 11:33 https://doi.org/10.1186/s43088-022-00217-z
- Gire, S.K., Goba, A., Andersen, K.G., Sealfon, R.S.G, Park, D.C., Sabeti, P.C. 2014. Genomic surveillance elucidates Ebola virus origin and transmission during the 2014 outbreak. Science, 345 (6202): 1369- 1374.
- GTBD, 2022. Takviye Edici Gıdalar, Gıda Takviyesi ve Beslenme Derneği, https://gtbd.org.tr/takviye-edici-gidalar/ (Erişim tarihi: 07.12.2022)
- Hamid, A.T. ve Thakur, N.S. 2021. Role of functional food components in COVID-19 pandemic: A review. Ann. Phytomed. 10: S240–250.
- Han, B. ve Hoang, B.X. 2020. Opinions on the current pandemic of COVID-19: Use functional food to boost our immune functions, Journal of Infection and Public Health 13, 1811–1817
- Huang, Y. ve Zhao, N. 2020. Generalized anxiety disorder, depressive symptoms and sleep quality during COVID-19 outbreak in China: a web-based cross-sectional survey. Psychiatry Research, 288.
- Kalaycı, Ş., 2009. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Asil Yayın Dağıtım, ISBN 975-9091-14-3, Ankara.
- Kamarlı Altun, H., Ermumcu, M. S. K., Kurklu, N. S. 2020. Evaluation of dietary supplement, functional food and herbal medicine use by dietitians during the COVID-19 pandemic. Public Health Nutr, 24(5): 861-869.
- Kaur, S. ve Das, M. 2011. Functionalfoods: an overview. Food Science and Biotechnology, 20(4), 861.
- Lange, R.G. 2021. Foodscienceand COVID-19, Food Science and Human Wellness, 10(1), 1-5.
- Newbold, P. (1995). Statistics for Business and Economics, Prentice Hall Inc., USA. Pages 1016.
- Özçiçek Dölekoğlu, C., Şahin, A. ve Giray, F.H. 2015. Kadınlarda Fonksiyonel Gıda Tüketimini Etkileyen Faktörler: Akdeniz İlleri Örneği, Journal of Agricultural Sciences, 21, 572-584.
- Petersen, L.R., Jamieson, D.J., Powers, A.M. ve Honein, M.A. 2016. Zika Virus. The New England Journal of Medicine, 374 (16): 1552-1563.
- Sheth, J. 2020. Impact of Covid-19 on consumer behavior: Will the old habits return or die?,Journal of Business Research, Volume 117, 280-283
- Singh, P., Tripathi, M.K., Yasir, M., Khare, R., Tripathi, M.K. ve Shrivastava, R. 2020. Potential inhibitors for SARS-CoV-2 and functional food components as nutritional supplement for COVID-19: a review. Plant Foods Hum. Nutr. 75, 458–66.
- Thomas, P.R. ve Earl, R. 1994. Opportunities in the Nutrition and Food Sciences: Research Challenges and the Next Generation of Investigators, National Academy Press, 98-142, Washington, DC.
- WHO. 2018. Managing epidemics: Key facts about major deadly diseaseshttps://www.who.int/emergencies/diseases/managing-epidemics/en/ (Erişim Tarihi: 24.12.2022).
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Agricultural, Veterinary and Food Sciences |
| Journal Section | Research Article |
| Authors | |
| Early Pub Date | July 24, 2023 |
| Publication Date | July 23, 2023 |
| Submission Date | May 5, 2023 |
| Published in Issue | Year 2023 Volume: 10 Issue: 3 |
