Öz
Geniz ünsüzleri, dudak geniz ünsüzü (m), diş-dudak geniz ünsüzü (n), gırtlak geniz ünsüzü (ŋ), ön damak geniz ünsüzü (ñ) olarak tasnif edilebilir. Mezkûr ünsüzler Türkçenin tarihî dönemlerinden itibaren birtakım ses değişmelerine uğramıştır. Bu konu şimdiye kadar Türkçenin belirli tarihî dönem metinleri üzerinde yapılan muhtelif çalışmalarda ele alınmış, fakat bir bütün hâlinde değerlendirilmemişti. Dolayısı ile geniz ünsüzlerinde meydana gelen değişmelerin Türkçenin tarihî dönemlerinden başlanarak Çağdaş Türk lehçelerini de kapsayacak şekilde hangi kelime ve eklerde meydana geldiğinin bir bütün hâlinde tespit edilmesi Türkçenin sınırlı sayıdaki geniz ünsüzlerinin tarihî değişim ve gelişimini takip açısından gerekli idi.
Nitekim Gizem Uluscu, 2021 yılında İstanbul Medeniyet Üniversitesinde Dr. Öğr. Üyesi Hakan Aydemir’in danışmanlığında tamamladığı Eski Türkçedeki Geniz Seslerinin Tarihî ve Modern Türk Dillerindeki Gelişimi isimli doktora tezinde ilgili konuyu ele almıştır. Kitaplaştırılan doktora tezi 2023 yılında Paradigma Akademi yayınları arasından çıkmıştır.
Eser “Giriş” bölümü hariç “Araştırma tarihi”, “Türk dillerinde ŋ ~ g değişimi”, “Türk dillerinde ŋ ~ n değişimi”, “Türkçede ŋ ~ m ve n ~ m değişimi”, “Taranılan kelimeler” başlıklarını taşıyan beş ana bölümden oluşmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Old Türkic Nasal Consonants Historical Turkic Languages Modern Turkic Languages Development
Öz
Geniz ünsüzleri, dudak geniz ünsüzü (m), diş-dudak geniz ünsüzü (n), gırtlak geniz ünsüzü (ŋ), ön damak geniz ünsüzü (ñ) olarak tasnif edilebilir. Mezkûr ünsüzler Türkçenin tarihî dönemlerinden itibaren birtakım ses değişmelerine uğramıştır. Bu konu şimdiye kadar Türkçenin belirli tarihî dönem metinleri üzerinde yapılan muhtelif çalışmalarda ele alınmış, fakat bir bütün hâlinde değerlendirilmemişti. Dolayısı ile geniz ünsüzlerinde meydana gelen değişmelerin Türkçenin tarihî dönemlerinden başlanarak Çağdaş Türk lehçelerini de kapsayacak şekilde hangi kelime ve eklerde meydana geldiğinin bir bütün hâlinde tespit edilmesi Türkçenin sınırlı sayıdaki geniz ünsüzlerinin tarihî değişim ve gelişimini takip açısından gerekli idi.
Nitekim Gizem Uluscu, 2021 yılında İstanbul Medeniyet Üniversitesinde Dr. Öğr. Üyesi Hakan Aydemir’in danışmanlığında tamamladığı Eski Türkçedeki Geniz Seslerinin Tarihî ve Modern Türk Dillerindeki Gelişimi isimli doktora tezinde ilgili konuyu ele almıştır. Kitaplaştırılan doktora tezi 2023 yılında Paradigma Akademi yayınları arasından çıkmıştır.
Eser “Giriş” bölümü hariç “Araştırma tarihi”, “Türk dillerinde ŋ ~ g değişimi”, “Türk dillerinde ŋ ~ n değişimi”, “Türkçede ŋ ~ m ve n ~ m değişimi”, “Taranılan kelimeler” başlıklarını taşıyan beş ana bölümden oluşmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Eski Türkçe Geniz Ünsüzleri Tarihi Türk Dilleri Modern Türk Dilleri Gelişim
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Çuvaş Dil ve Edebiyatı, Güney-Batı (Oğuz) Türk Lehçeleri ve Edebiyatları, Güney-Doğu (Yeni Uygur/Özbek) Türk Lehçeleri ve Edebiyatları, Kuzey-Batı (Kıpçak) Türk Lehçeleri ve Edebiyatları, Kuzey-Doğu (Altay, Hakas, Tuva, Saha/Yakut) Türk Lehçeleri ve Edebiyatları, Eski Türk Dili (Orhun, Uygur, Karahanlı), Tarihi Kuzey Doğu Türk Dili (Harezm, Kıpçak, Çağatay), Yeni Türk Dili (Eski Anadolu, Osmanlı, Türkiye Türkçesi) |
| Bölüm | Yayın Değerlendirme |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 29 Aralık 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Sayı: 33 |
Açık Erişim Politikası