Öz
This
research was carried out in the land of Bingöl Province in the eastern
Anatolian crossing region in 2012-2014. The research was conducted with
randomized block design with 3 replications in both years. In trial at 10
sunflower varieties (Confeta, Çiğdem1, Dkf2525, Sirena, Alhaja, Ege2001,
Transol, Vinimik, Sanbro and Tr3080) plant height (cm), number of node
(Ad./Bit.), stem diameter (mm), table diameter (cm), the internal rate of grain
(%), 1000 seed weight (gr) and seed yield (kg da-1) properties were examined.
According to the research results; the highest plant height, number of node and
stem diameter are obtained from Vinimik variety (2012, respectively; 204.76 cm,
29.83 ad., and 23.41 mm) (2014, respectively; 159.93 cm, 28.40 ad., and 22.33
mm). The lowest plant height was obtained from Confeta (161.96 cm) in 2012 and
Ege 2001 (122.86 cm) in 2014. The highest 1000 seed weight was obtained from
Confeta variety (85.26 g and 96.86 g) in both years, while the lowest 1000 seed
weight was obtained from Sirena variety (41.63 g) in 2012 and DKF2525 in 2014.
The highest yield was obtained from Çiğdem1 variety (300.91 kg da-1) in 2012,
while it was obtained from Confeta variety (297.64 kg da-1) in 2014. As a
result, in the conditions of the region sirena, alhaja and transol oil
varieties and as a cookie confeta variety was better adapted.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Arıoğlu H Kolsarici Ö, Göksu A, Güllüoğlu L, Arslan M, Çalişkan M. E, 2010. Yağ Bitkileri Üretiminin Artırılması Olanakları. Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, cilt.1, ss.361-376, 11-15 Ocak 2010, ANKARA.
- Başalma D, 2009. Ayçiçeği Çeşitlerinin Verim Unsurları Yağ Oranları ve Yağ Verimleri Bakımından Karşılaştırılması. 8. Tarla Bitkileri Kongresi, s. 148-152, 2009, Hatay.
- Carter FC, 1978. Sunflower Science and Technology. American Society of Agronomy, s. 505, Madison, Wisconsin, USA.
- Çil A, Çil AN, Evci G., Kıllı F, 2011. Bazı Yağlık Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Hibridlerinin Çukurova Koşullarında Bitkisel ve Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi. Türkiye 9. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt 2, s. 996-999, 2011, Bursa.
- Çil A, Çil AN, Yıldırım H, Topu M, 2013. Bazı Çerezlik Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Genotiplerinin Afşin-Elbistan Ovası Koşullarında Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi. 10. Tarla Bitkileri Kongresi s. 30-35, 2013, Konya.
- Demirel A, 2014. Kırşehir ekolojik koşullarında bazı yağlık ayçiçeği çeşitlerinin verim ve verim öğelerinin belirlenmesi, Ahi Evran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi (Basılmış).
- Ergen Y, Sağlam C, 2005. Bazı Çerezlik Ayçiçeği (Helianthus L.) Çeşitlerinin Tekirdağ Koşullarında Verim ve Verim Unsurları, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2(3): 221-227.
- Gül V, ve Kara K, 2015. Farklı Azot Dozlarının Bazı Yağlık Ayçiçeği (Helianthus annus L.) Çeşitlerinin Fenolojik ve Morfolojik Özelliklerine Etkisi. Iğdır Üniv. Fen Bilimleri Enst. Dergisi, 5(4): 65-76, 2015.
- İlisulu K, ve Arslan O, 1973. Bazı yabancı ve yerli ayçiçeği çeşitleri üzerinde adaptasyon ve melezleme araştırmaları. Türkiye Bilimsel Araştırma Kurumu, IV. Bilim Kongresi Tebliğleri, s. 1-5, 1973, Ankara.
- Kara K, 1991. Bazı yerli ve yabancı yağlık ayçiçeği (Helianthus annuus L.) çeşitlerini zirai karakterleri üzerine bir araştırma, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2): 62-77.
- Kara K, Özer H, Öztürk E, Polat T, Yıldız G, Kavurmacı Z, 2013. Değişik Lokasyonlardan (Erzurum - Pasinler ve İran) Temin Edilen Çerezlik Ayçiçeklerinin Bazı Tarımsal Özelliklerinin İncelenmesi. 10. Tarla Bitkileri Kongresi, s. 70-77, 2013, Konya.
- Katar D, Bayramin S, Kayaçetin F, Arslan Y, 2012. Ankara ekolojik koşullarında farklı ayçiçeği (Helianthus annuus L.) çeşitlerinin verim performanslarının belirlenmesi, Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 27(3): 140-143.
- Öz M, Karasu A, Kuşçu H, Sincik M, Turan ZM, Göksoy AT, 2011. Sulu ve Susuz Koşullarda Yetiştirilen Yeni Geliştirilmiş Ayçiçeği Hibridlerinin Verim ve Kalite Kriterlerinin İncelenmesi. Türkiye 9. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt 2, s. 933-938, 2011, Bursa.
- Özer H, 1999. Bazı Yağlık Ayçiçeği (Helianthus annus L.) Çeşitlerinin Erzurum Ekolojik Koşullarında Adaptasyonu ve Önemli Tarımsal Özelliklerinin İncelenmesi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans tezi, (Basılmış).
- Yurtsever N., 1984. Deneysel İstatistik Metotları. Yayın No:121/56, Tarım Orman ve Köy işleri Bakanlığı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
Bazı Farklı Ayçiçeği (Helianthus annuus) Genotiplerinin Geçit Bölgelerindeki Performanslarının Belirlenmesi
Öz
Bu
araştırma 2012-2014 yıllarında Doğu Anadolu geçit bölgesinde yer alan Bingöl
İli ovasındaki arazilerinde yapılmıştır. Araştırma her iki yılda da tesadüf
blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Denemede 10
adet Ayçiçeği çeşidinde (Confeta, Çiğdem1, Dkf2525, Sirena, Alhaja, Ege2001,
Transol, Vinimik, Sanbro ve Tr3080) bitki boyu (cm), boğum sayısı (Ad./Bit.),
sap çapı (mm), tabla çapı (cm), tanede iç oranı (%), 1000 dane ağırlığı (gr) ve
tane verimi (kg da-1) gibi özellikler incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına
göre; en yüksek bitki boyu, boğum sayısı ve sap çapı her iki yılda da Vinimik
çeşidinden (2012 sırasıyla; 204.76 cm, 29.83 ad., ve 23.41 mm) (2014 sırasıyla;
159.93 cm, 28.40 ad., ve 22,33 mm) elde edilirken, en düşük bitki boyu 2012
yılında Confeta (161.96 cm), 2014 yılında ise Ege 2001 (122.86 cm) çeşidinden
elde edilmiştir. En yüksek 1000 dane ağırlığı her iki yılda da Confeta
çeşidinden (85.26 gr ve 96.86 gr) elde edilirken, en düşük 1000 dane ağırlığı
2012 yılında Sirena çeşidinden (41.63 gr) 2014 yılında ise Dkf2525 çeşidinden
elde edilmiştir. En yüksek verim 2012 yılında Çiğdem1 çeşidinden (300.91 kg
da-1) elde edilirken, 2014 yılında Confeta çeşidinden (297.64 kg da-1) elde
edilmiştir. Sonuç olarak, bölge koşullarına yağlık olarak Sirena, Alhaja ve
Transol çeşitlerinin, çerezlik olarak ise Confeta çeşidinin daha iyi adapte
olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Arıoğlu H Kolsarici Ö, Göksu A, Güllüoğlu L, Arslan M, Çalişkan M. E, 2010. Yağ Bitkileri Üretiminin Artırılması Olanakları. Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, cilt.1, ss.361-376, 11-15 Ocak 2010, ANKARA.
- Başalma D, 2009. Ayçiçeği Çeşitlerinin Verim Unsurları Yağ Oranları ve Yağ Verimleri Bakımından Karşılaştırılması. 8. Tarla Bitkileri Kongresi, s. 148-152, 2009, Hatay.
- Carter FC, 1978. Sunflower Science and Technology. American Society of Agronomy, s. 505, Madison, Wisconsin, USA.
- Çil A, Çil AN, Evci G., Kıllı F, 2011. Bazı Yağlık Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Hibridlerinin Çukurova Koşullarında Bitkisel ve Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi. Türkiye 9. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt 2, s. 996-999, 2011, Bursa.
- Çil A, Çil AN, Yıldırım H, Topu M, 2013. Bazı Çerezlik Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Genotiplerinin Afşin-Elbistan Ovası Koşullarında Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi. 10. Tarla Bitkileri Kongresi s. 30-35, 2013, Konya.
- Demirel A, 2014. Kırşehir ekolojik koşullarında bazı yağlık ayçiçeği çeşitlerinin verim ve verim öğelerinin belirlenmesi, Ahi Evran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi (Basılmış).
- Ergen Y, Sağlam C, 2005. Bazı Çerezlik Ayçiçeği (Helianthus L.) Çeşitlerinin Tekirdağ Koşullarında Verim ve Verim Unsurları, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2(3): 221-227.
- Gül V, ve Kara K, 2015. Farklı Azot Dozlarının Bazı Yağlık Ayçiçeği (Helianthus annus L.) Çeşitlerinin Fenolojik ve Morfolojik Özelliklerine Etkisi. Iğdır Üniv. Fen Bilimleri Enst. Dergisi, 5(4): 65-76, 2015.
- İlisulu K, ve Arslan O, 1973. Bazı yabancı ve yerli ayçiçeği çeşitleri üzerinde adaptasyon ve melezleme araştırmaları. Türkiye Bilimsel Araştırma Kurumu, IV. Bilim Kongresi Tebliğleri, s. 1-5, 1973, Ankara.
- Kara K, 1991. Bazı yerli ve yabancı yağlık ayçiçeği (Helianthus annuus L.) çeşitlerini zirai karakterleri üzerine bir araştırma, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2): 62-77.
- Kara K, Özer H, Öztürk E, Polat T, Yıldız G, Kavurmacı Z, 2013. Değişik Lokasyonlardan (Erzurum - Pasinler ve İran) Temin Edilen Çerezlik Ayçiçeklerinin Bazı Tarımsal Özelliklerinin İncelenmesi. 10. Tarla Bitkileri Kongresi, s. 70-77, 2013, Konya.
- Katar D, Bayramin S, Kayaçetin F, Arslan Y, 2012. Ankara ekolojik koşullarında farklı ayçiçeği (Helianthus annuus L.) çeşitlerinin verim performanslarının belirlenmesi, Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 27(3): 140-143.
- Öz M, Karasu A, Kuşçu H, Sincik M, Turan ZM, Göksoy AT, 2011. Sulu ve Susuz Koşullarda Yetiştirilen Yeni Geliştirilmiş Ayçiçeği Hibridlerinin Verim ve Kalite Kriterlerinin İncelenmesi. Türkiye 9. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt 2, s. 933-938, 2011, Bursa.
- Özer H, 1999. Bazı Yağlık Ayçiçeği (Helianthus annus L.) Çeşitlerinin Erzurum Ekolojik Koşullarında Adaptasyonu ve Önemli Tarımsal Özelliklerinin İncelenmesi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans tezi, (Basılmış).
- Yurtsever N., 1984. Deneysel İstatistik Metotları. Yayın No:121/56, Tarım Orman ve Köy işleri Bakanlığı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ziraat Mühendisliği |
| Bölüm | Tarla Bitkileri / Field Crops |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Mart 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 29 Haziran 2018 |
| Kabul Tarihi | 9 Ekim 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 9 Sayı: 1 |