Öz
Günümüzde bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) hızla yaygınlaşmakta
ve toplumun her kesimini her konuda etkisi altına almaktadır. Genel biçimiyle teknolojinin
yararlarından faydalananlar ile faydalanmayanlar arasındaki uçurum olarak ifade
edilen dijital (sayısal) bölünme kavramı, farklı koşullara sahip kişilerin,
bilgi ve iletişim teknolojilerine erişim imkânı ile internet kullanım
amaçlarına yönelik geniş bir konuyu kapsamaktadır. Kentsel alanlarda afet
yönetimi alanında yapılan çalışmalar da bu kapsama dâhil edilmektedir. Pek çok
faktörün ve disiplinin etkisinde şekillenen afet yönetimi alanında ülkemizde
çeşitli projeler geliştirilmiştir. Ancak ulusal ve kentsel ölçekte yapılan
çalışmaların afet durumunda kullanıcılara ulaşması konusunda sorunlar
yaşanmaktadır. Çalışmada temel amaç, ülkemizde kentlerin afet konusundaki
kırılganlığı ve hassasiyeti göz önünde bulundurularak yapılan BİT tabanlı
uygulamaların daha çok kullanıcıya ulaşmamasının nedenlerinin irdelenmesi ve
farklı eşitsizlikler nedeniyle gözlenen dijital uçurumun giderilmesi amacıyla
politikalar üretilmesidir. Akademik yazın ve güncel uygulamalara yönelik
yapılan araştırmalar kapsamında BİT tabanlı uygulamaların afet yönetiminde
doğru ve etkin kullanılmasına yönelik çözüm önerileri ve politikalar üzerinde
durulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Dijital bölünme BİT Eşitsizlik Afet planlama Kentsel kırılganlık
Kaynakça
- 1) Çalışkan, M., Mencik, Y. (2015). Değişen Dünyanın Yeni Yüzü: Sosyal Medya, Akademik Bakış Dergisi, 50, 254 – 277.
- 2) Dutta-Bergman, M.,(2005). Access to the Internet in the context of community participation and community satisfaction. New Media and Society 7, 89–109.
- 3) Goodchild, M.F., Glennon, J.A. (2010). Crowdsourcing geographic information for disaster response: a research frontier. Journal International Journal of Digital Earth, Volume 3, Issue:3, Pages: 231-241.
- 4) Goodchild, M.F., Li, L. (2012). Assuring the quality of volunteered geographic information. Spatial Statistics, Volume 1, May 2012, Pages 110-120.
- 5) Gürcan, F. (2015). Türkiye’de ve Dünyada Sayısal Bölünme. Uzmanlık Tezi, Kalkınma Bakanlığı, Bilgi Toplumu Dairesi Başkanlığı, Ankara.
- 6) James, J. (2005). The global digital divide in the Internet: developed countries constructs and Third World realities. Journal of Information Science, 31 (2), pp. 114 - 123.
- 7) Karakulakoğlu, S.E., Uğurlu, Ö. (2015). Doğal Afet ve Acil Durumların Yönetiminde Sosyal Medya Kullanımı, İletişim Çalışmalarında Dijital Yaklaşımlar: Twitter, Heretik Yayıncılık, Ankara.
- 8) Korea Agency (2004). How to measure the digital divide, Korea Agency For Digital Opportunity and Promotion.
- 9) Mendoza, M., Poblete, B., Castşlo, C. (2010). Twitter under crisis: can we trust what we RT?. SOMA '10 Proceedings of the First Workshop on Social Media Analytics, Pages 71-79.
- 10) OECD (2001). Understanding the Digital Divide, Paris. https://doi.org/10.1787/236405667766.
- 11) Sayımer, İ. (2008), Sanal Ortamda Halkla İlişkiler, 1. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
- 12) E, Cervone G (2013). Improving remote sensing flood assessment using volunteered geographical data. Natural Hazards and Earth System Sciences 13(3):669–677.
- 13) Şahinsoy, K. (2017). Kriz Yönetimi Açısından Geleneksel ve Sosyal Medya, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 36, 1-19.
- 14) TÜİK (2019). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması Sonuçları, http://www.bilgitoplumu.gov.tr/Documents/1/Diger/Bilgi_Toplumu_Istatistikleri_2011.pdf.
- 15) van Dijk, J. (2006). Digital divide research, achievements and shortcomings. Poetics, Volume 34, Issues 4–5, Pages 221-235.
- 16) Varol, N., Kırıkkaya, E.B. (2017). Afetler Karşısında Toplum Dirençliliği. Resilience, 1(1), 1-9.
Öz
Nowadays, information and communication
technologies (ICT) are spreading rapidly and taking every part of the society
under influence. The digital divide can be defined as the gap between those who
benefit from the benefits of digital technology and those who cannot. It
encompasses a wide range of individuals who are different in terms of socio-economic
and geographical conditions, access to information and communication
technologies, and the use of the Internet. In this context, there exist various
studies related the disaster planning in urban areas. Various projects have
been developed in our country in order to transfer spatial data to digital
environment and to use it effectively in case of disaster by the authorities
and citizens. However, there are problems in national and urban scale studies
to reach the users in case of disaster. The main purpose of the study is to
examine the reasons why the ICT-based applications are not reached to the users
by considering the fragility and sensitivity of our cities in terms of disaster
and to produce policies to eliminate the digital gap observed due to different
inequalities. As part of comprehensive research in the academic literature and
current applications, effective solutions proposals and also policies have been
developed in terms of the usage of ICT-based applications in the disaster
management correctly and efficiently.
Anahtar Kelimeler
Digital divide ICT Inequality Disaster planning Urban vulnerability
Kaynakça
- 1) Çalışkan, M., Mencik, Y. (2015). Değişen Dünyanın Yeni Yüzü: Sosyal Medya, Akademik Bakış Dergisi, 50, 254 – 277.
- 2) Dutta-Bergman, M.,(2005). Access to the Internet in the context of community participation and community satisfaction. New Media and Society 7, 89–109.
- 3) Goodchild, M.F., Glennon, J.A. (2010). Crowdsourcing geographic information for disaster response: a research frontier. Journal International Journal of Digital Earth, Volume 3, Issue:3, Pages: 231-241.
- 4) Goodchild, M.F., Li, L. (2012). Assuring the quality of volunteered geographic information. Spatial Statistics, Volume 1, May 2012, Pages 110-120.
- 5) Gürcan, F. (2015). Türkiye’de ve Dünyada Sayısal Bölünme. Uzmanlık Tezi, Kalkınma Bakanlığı, Bilgi Toplumu Dairesi Başkanlığı, Ankara.
- 6) James, J. (2005). The global digital divide in the Internet: developed countries constructs and Third World realities. Journal of Information Science, 31 (2), pp. 114 - 123.
- 7) Karakulakoğlu, S.E., Uğurlu, Ö. (2015). Doğal Afet ve Acil Durumların Yönetiminde Sosyal Medya Kullanımı, İletişim Çalışmalarında Dijital Yaklaşımlar: Twitter, Heretik Yayıncılık, Ankara.
- 8) Korea Agency (2004). How to measure the digital divide, Korea Agency For Digital Opportunity and Promotion.
- 9) Mendoza, M., Poblete, B., Castşlo, C. (2010). Twitter under crisis: can we trust what we RT?. SOMA '10 Proceedings of the First Workshop on Social Media Analytics, Pages 71-79.
- 10) OECD (2001). Understanding the Digital Divide, Paris. https://doi.org/10.1787/236405667766.
- 11) Sayımer, İ. (2008), Sanal Ortamda Halkla İlişkiler, 1. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
- 12) E, Cervone G (2013). Improving remote sensing flood assessment using volunteered geographical data. Natural Hazards and Earth System Sciences 13(3):669–677.
- 13) Şahinsoy, K. (2017). Kriz Yönetimi Açısından Geleneksel ve Sosyal Medya, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 36, 1-19.
- 14) TÜİK (2019). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması Sonuçları, http://www.bilgitoplumu.gov.tr/Documents/1/Diger/Bilgi_Toplumu_Istatistikleri_2011.pdf.
- 15) van Dijk, J. (2006). Digital divide research, achievements and shortcomings. Poetics, Volume 34, Issues 4–5, Pages 221-235.
- 16) Varol, N., Kırıkkaya, E.B. (2017). Afetler Karşısında Toplum Dirençliliği. Resilience, 1(1), 1-9.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Mimarlık |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2019 |
| Kabul Tarihi | 19 Aralık 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 3 Sayı: 2 |
