PDF

ÖZET Dünyada salgınlar ve olağan üstü felaketler zaman zaman yaşanmakta ve insanlığı tehdit etmektedir. 2000’li yıllarda SARS ve MERS olarak ortaya çıkan korana virüsün farklı bir türü, 2019 Aralık ayında Çin'in Hubei eyaletinin başkenti olan Wuhan’da ortaya çıkmış ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından Covid-19 olarak adlandırılmıştır. Covi-19, daha önce ortaya çıkan türlerinden daha etkili ve kapsamlı bir şekilde tüm dünyaya yayılmıştır. Covid-19’un ne zaman ortadan kaybolacağı da tahmin edilememektedir ve halen etkisini sürdürmektedir. Hayatın her alanında sorunlar oluşurken; yaşam biçimleri yeni normallerle şekillenmekte, eğitimden sağlığa her alanda Covi-19’a bağlı düzenlemeler yapılmaktadır. İnsanların yaşamını bu denli etkileyen virüsle ilgili sağlık, eğitim, psikoloji, sosyoloji gibi bir çok alanda bilim insanları çalışma yürütmektedir. Covid-19’a çare bulunamaması diğer taraftan insanları korku ve endişeye düşürmüş, artan korku ve endişeler davranışlara yansımıştır. İnançlar, korku ve davranışların yaşama etkisini azaltabilmede önemli bir rol oynayabilir. Bu çalışmada, Türkiye ölçeğinde Covid-19 sonrası inancın korku ve davranışlara etkisi araştırılmış olup, araştırma sonuçları ile inancın korku ve davranışları etkilediği belirlenmiştir.

Covid-19, Türkiye, İnanç, Korku, Davranış

• Abdurrezzak, A. O. (2018), “Korkunun Temelleri ve Türk Kültüründe Korku Miti: Kara İye”, Uluslar arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (60), s.5-14.
• Alanagreh L., Alzoughool F. and Atoum M. (2020): “The Human Coronavirus Disease COVID-19: Its Origin, Characteristics, and Insights into Potential Drugs and Its Mechanisms”, Pathogens 2020, 9, 331; doi:10.3390/pathogens9050331: s.1-11 (http://www.mdpi.com/journal/pathogens). Aslan, R. (2020), “Tarihten Günümüze Pandemiler, Pandemiler ve Covid-19”, Göller Bölgesi Aylık Ekonomi ve Kültür Dergisi, 8(85), s.35-41.
• Barlı, Önder (2008), Davranış Bilimleri ve Örgütlerde Davranış, Genişletilmiş ve Geliştirilmiş 3. Baskı (ISBN: 978-975-8986-53-8), Akif Yayınevi, İstanbul. Chaolin, H., Yeming, W., Xingwang, L., Lili, R., Jianping, Z. And vd. (2020), “Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan”, China. The Lancet, 395, s.497-506.
• Dinçer, Aslıhan (2017), “Korku: Dili, KavramlaĢması, Kültürel Boyutu”, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı: 6(2), s.769-798.
• Düzenli, Tülay (2019), “Kur’an’da Korku Kavramı ve Dini İletişim Yoluyla Tutum Değişimine Etkisi”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(64), s.946-956.
• Field, A. (2013). Discovering Statistics using SPSS for Windows. London, Thousand Oaks, SAGE Publications India Pvt Ltd, New Delhi 110 044.
• Gündoğdu, Yusuf Bahri (2016), “Psikanalitik Kişilik Kuramlarına Göre Gelişim ve Değişimin İmkânı”,Turkish Studies, 11(17), s.373-404. Haass, Richard (2020), “The Pandemic Will Accelerate History Rather Than Reshape It Not Every Crisis Is a Turning Point”, April 7 2020, s.1-10 (https://www.foreignaffairs.com/ articles/united-states /2020-04-07/pandemic-will-accelerate-history-rather-reshape-it, Erişim: 13.05.2020).
• https://www.dunyahalleri.com/turkiyede-594-milyon-kisi-internet-52-milyon-da-sosyal-medya-kullaniyor/, Erişim: 10.05.2020.
• https://covid19.who.int/, Erişim: 21.09.2020........................................................
• https://www.herkesebilimteknoloji.com/haberler/toplum/korku-kulturu-korku-halklari-ayristiriyor-parcaliyor, Erişim: 25.05.2020.
• https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Y%C3%BBnus-suresi/1454/90-93-ayet-tefsiri, Erişim: 05.05.2020.
• https://sozluk.gov.tr/, Erişim: 25.05.2020..............................................
• http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist, Erişim: 10.05.2020.
• Kahn J.S. ve McIntosh K. (2005), “History and recent advances in coronavirus discovery”, Pediatr Infect Dis J., Nov; 24(11 Suppl), s.223-227 (https://www.ncbi.nlm. nih.gov/pubmed/16378050, 13.05.2020).
• Ok, Üzeyir (2005), “Bir Aktivite Sistemi Olarak “İnanç”: İnanç Gelişimine Sosyo-Kültürel Bir Yaklaşım”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 2005( 4), s.111-135.
• Özer, Elif Zeynep ve Aksoy, Mustafa (2018), “Korku Çekiciliğinin Gıda Korkusu Üzerine Etkisi”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(special issue 3), s.359-369.
• Özkalp, Enver ve Kırel, Çiğdem (2005), Örgütsel Davranış, T.C. Anadolu Üniversitesi Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yayınları, Yayın No: 149, Eskişehir.
• Özşahin, Sunay (2019), “Bir Freud Masalı: Çocuk Masumluğu”, Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 3(6), s.129-137 (www.dergipark.gov.tr/ybpd).
• Paules, C.I., Marston, H.D., Fauci, A. S. (2020), “Corona virus in fections—more than just the common cold”, JAMA. doi:10.1001/jama. 2020.0757.
• Perlman, S. (2020). “Another Decade Another CoronaVirüs”,. The New England Journal of Medicine, 382(8), s.760-762.
• Roujian, L., Xiang, Z. Juan, L., Peihua, N., Bo, Y. And Honglong, W. vd.(2020). Genomic Characterisation And Epidemiology Of 2019 Novel Coronavirus: İmplications For Virus Origins And Receptor Binding. The Lancet, 395, s.565-574.
• Su, S., Wong, G., Shi, W. et al.(2016). Epidemiology, genetic recombination, and pathogenesis of coronaviruses. Trends Microbiol, 24, s.490–502.
• Şimşek, M. Şerif, Akgemci, Tahir ve Çelik Adnan (2010), Davranış Bilimleri (ISBN: 978-605-5543-03-7), Gazi Kitabevi, Ankara.
• Tanış, Abdulkadir (2017), Pragmatik İman Anlayışı, T.C. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri (Din Felsefesi) Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara, s.1-290.
• Tolan, Barlas (1996), Toplum Bilimlerine Giriş, 4. Baskı, Murat Yayınevi ve Adım Yayıncılık, Ankara.
• Tyrrell DA, Almeida JD, Cunningham CH, Dowdle WR, Hofstad MS, McIntosh K, et al. (1975). Coronaviridae. Intervirology. 1975;5(1-2), s.76-82.
• Uzunoğulları, Nesrin ve Gümüş, Mustafa (2017), “Virüs Taksonomisinin Tarihsel Gelişimi ve Son Durumu”, Bahçe, 46(2), s.51-57.
• WEIERS, Ronald (2008), Introduction to Business Statistics, 7th. South Western Cenage Learning.
• Wu, J.T., Leung, K., Leung, G.M. (2020). Nowcasting and forecasting the potential domestic and international spread of the 2019nCoV outbreak originating in Wuhan, China: a modelling study, 395, s.689–97.
• Yapıcı, Asım (2016), “Müslüman Türk Kültüründe İnanç Gelişimi (Bir Model Denemesi)”, DEUİF Din Psikolojisi Özel Sayısı, s.83-113.
• Yıldız, M. (2008), “Kaygı ve Dini İnançlar”, Başka Psikiyatri ve Düşünce Dergisi, 1, s.182-186 (1-4).