Hakem Değerlendirme Süreci

DergiPark sistemi üzerinden Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi'ne (KAÜİİBFD) gönderilen makaleler öncelikle editör, alan editörü ve editör yardımcılarının ön editöryal kontrolünden geçmektedir. İç değerlendirme niteliği taşıyan bu aşamada öncelikle çalışmanın derginin yayın sahasına ve yayın etik / ilkelerine uygunluğu ile birlikte dergi yazım kurallarının eksiksiz bir şekilde uygulanması ve çalışmanın dergi yayın standartları çerçevesindeki yeterliliği tetkik edilmektedir.


ÖN EDİTÖRYAL KONTROL (İÇ DEĞERLENDİRME)

İç değerlendirme aşamasında öncelikle, editör gönderilen makalenin derginin amacına, kapsamına ve yayın politikasına uygunluğunu kontrol etmektedir. Sonrasında, editör tarafından uygun görülen makaleler ön editöryal kontrol için editör yardımcıları ve alan editörlerine yönlendirilmektedir. Ön editöryal kontrolün aşamasında her bir gönderilen makale için birer tane editör yardımcısı ve alan editörü uzmanlık alanlarına göre iç hakem olarak atanmaktadır.

İç değerlendirme aşamasında ilk olarak birinci iç hakem olarak sürece dahile edilen editör yardımcısı çalışmanın dergi yazım kurallarına uygunluğunu ve Ithenticate benzerlik oranını ortaya çıkararak biçimsel olarak değerlendirme yapmaktadır. Bu aşamada kör hakemlik süreci işlememektedir ve editör birinci iç hakem ve yazar arasındaki tüm etkileşimlere aracılık etmektedir. Birinci iç hakem olarak sürece dahil edilen editör yardımcısı ve yazarın kimlikleri gizli tutulmamaktadır.

İç değerlendirmenin sonraki aşamasında, ikinci iç hakem olarak alan editörü uzmanlık alanına göre sürece dahil edilmektedir. İkinci iç hakem bu aşamada, gönderilen çalışmayı konu, literatüre katkı, yöntemin açıklanması ve bulguların sunumu açısından incelemeye tabi tutmaktadır. Kör hakemlik süreci alan editörü ve yazar arasında söz konusudur ve kimlikler gizli tutulmaktadır. Önceki aşamada olduğu gibi editör, ikinci iç hakem olarak sürece dahil edilen alan editörü ve yazar arasındaki tüm iletişime aracılık etmektedir. Alan editörünün detaylı incelemesi ile çalışmanın hakeme gidecek yeterlilikte olup olmadığı tespit edilmekte ve değerlendirme aşamasına geçiş kararı verilmektedir.

İç değerlendirmenin son aşamasında, karar verici konumunda olan editör çalışmanın dış değerlendirme için hakem değerlendirme sürecine geçecek nitelikte olup olmadığına karar vermektedir. Bu kararda, birinci ve ikinci iç hakemlerin değerlendirmeleri dikkate alınmaktadır. Karar olumluysa, çift taraflı kör hakemlik sürecinin işlediği dış değerlendirme sürecine geçilmektedir. Dış hakemler ve yazarların kimlikleri gizli tutulmaktadır ve hakem değerlendirme süreci editör tarafından koordine edilmektedir. Bu aşamada öncelikle alanında uzman ulusal ve/veya uluslararası iki dış hakem sürece dahil edilmektedir. Hakem değerlendirme sürecinin gidişatına göre dış hakem sayısı editör tarafından arttırılabilir. Gelen raporlardan birinde çalışmanın yayınlanmaya yeterli bulunmaması ya da diğer hakem raporuyla çelişmesi durumunda üçüncü hakem görüşüne başvurulur. Nihai kararı editör vermektedir.   


HAKEM DEĞERLENDİRME SÜRECİ (DIŞ DEĞERLENDİRME)

Hakem değerlendirme (dış değerlendirme) sürecinde, tarafsız değerlendirmeler sunan dış hakemler görev alır. Bu hakemler, derginin yayın kuruluna bağlı olmayan veya editoryal süreçlerinde doğrudan yer almayan kişiler arasından uzmanlık alanlarına göre olarak seçilmektedir. 

Ön editoryal kontrol ve alan editörü incelemelerinden sonra dış değerlendirme aşamasında makaleler en az iki ulusal ve/veya uluslararası dış hakeme (kör hakemlik) gönderilmektedir. Gerekli görülmesi halinde editör hakem sayısını artırabilir. Hakemler uzmanlık alanlarına göre seçilmektedir. Hakem atamalarında öncelikli kriter uzmanlık alanı olmakla birlikte, kurumsal farklılık dikkate alınmaktadır. Yazar ile hakemin farklı üniversitelerden olmasına özen gösterilmektedir.  

Dış hakemlerden, makalelerin özgünlüğünü, metodolojisini, bilimsel literatüre katkısını, bulguların sunumunu ve sonuçların desteklenmesini, değerlendirilmesini, politika önerilerinde bulunulmasını ve ayrıca makaleyle ilgili önceki çalışmalara uygun şekilde atıfta bulunulup bulunulmadığını değerlendirmeleri istenmektedir. 

Yazarlar, dış hakemler tarafından sunulan eleştiri ve önerileri dikkate almalı ve herhangi bir hakemin revizyon önermesi durumunda, dış hakemler tarafından tekrar değerlendirilmek üzere makalelerinin revize edilmiş bir versiyonunu göndermelidir. Bu noktada, dış hakemler birden fazla majör ya da minör revizyon talebinde bulunabilirler.

Dış Hakemler, bir makalenin olduğu gibi yayına kabul edilmesi, revizyonlardan (majör ya da minör) sonra kabul edilmesi veya reddedilmesi gerektiği sonucuna varabilmektedir. Diğer taraftan, bir makalenin yayınlanabilmesi için en az iki hakem tarafından kabul edilmesi ya da atanan hakemlerin çoğunluğunun çalışmayı kabul etmesi gerekmektedir. Bir hakemin söz konusu makaleyle ilgili yayına kabul ettiği diğerinin reddettiği durumlarda, makale ek değerlendirme için üçüncü bir hakeme gönderilmektedir. Editör bu durumda üçüncü bir hakem sürece dahil etmekle yükümlüdür. Sonuç olarak, bir makalenin hakem değerlendirme sürecinin tamamlanabilmesi için hakemlerin çoğunluğunun çalışmaya kabul ya da ret kararı vermesi gerekmektedir. 

Hakem değerlendirme (dış değerlendirme) sürecinden iki hakem onayıyla geçen ya da hakemlerin çoğunluğunun kabul ettiği makaleler nihai yayın kararı için dergi Yayın Kuruluna gönderilir. Olumlu hakem raporları Yayın Kurulu için bağlayıcı olmayıp, karar oluşturmada öncelikle dikkate alınırlar. Editör kararı nihaidir.

Dış Hakem raporlarında düzeltme istenen çalışmalar, yazarlarınca gözden geçirildikten sonra aynı hakemlerin incelemesine yeniden sunulur. Çalışma, bu aşamada hakemler tarafından yine yeterli bulunmaması halinde, editör tarafından reddedilebilmektedir.

Dış değerlendirme süreci tamamlandıktan sonra editör, hakemlerin raporlarına dayanarak nihai kararı verir. Editör, çalışmayı yayınlama, reddetme ya da yeni raporlar için başka hakemlere gönderme konusunda son kararı verme hakkına sahiptir.

Dış Hakemler araştırmanın yazarları veya mali destekçileri ile herhangi bir çıkar çatışması içinde olmamalıdır. Tarafsız bir değerlendirme süreci içinde olmalıdırlar. Hakemler, gönderilen makalelerle ilgili tüm bilgilerin gizli tutulmasını sağlamalı ve makalenin içeriğiyle ilgili olarak yazar tarafından herhangi bir telif hakkı ihlali veya intihal fark ederlerse editöre bildirmelidirler. Hakem, alanında uzman değilse, kendisini makalenin konusu hakkında yeterli görmüyorsa veya iş yoğunluğu vb. nedenle zamanında geri bildirimde bulunamayacaksa, bu durumu editöre bildirmeli ve hakemlik sürecinden çıkarılmasını talep etmelidir. Bu gibi durumlarda editör, alanında uzman başka bir hakemi çalışmaya dahil etmekle  yükümlüdür.

Dış değerlendirme sürecinde, editör tarafından hakemlere incelenmek üzere gönderilen yazıların yazarlara ait olduğu açıkça belirtilir. Hakemler ve yayın kurulu üyeleri makaleleri başka hiç kimse ile tartışmamalıdır. Hakemlerin gizliliğini korumak için kör hakemlik süreci dikkatle takip edilmelidir. Bazı durumlarda editör, hakemlerin bir makale hakkındaki yorumlarını, aynı makale hakkında geri bildirimde bulunan diğer hakemlerle paylaşmayı tercih edebilir. Bu tercih, sürece dahil olan hakemlere ek öngörü sağlamak için söz konusu olabilir.

Editör tarafından yayımlanması uygun bulunan çalışmalar, son inceleme, düzeltme ve yayın sırasına alınmak üzere ilgili Editöryal kurula iletilir. Editoryal kurul incelemesinde makalelerin abstract kısımlarının incelenmesi için İngilizce dil uzmanına başvurulur. İngilizce yazılmış makaleler bu aşamada dil editörünün incelemesinden geçer. Değerlendirme süreci tamamlanan makaleler, yayına kabul ediliş tarihi itibariyle sıralanır  ve derginin ilgili sayısında yayımlanır. Yayına kabul edilen makaleler için yazar(lar)a DergiPark aracılığıyla yayına kabul e-postası gönderilir.

Son Güncelleme Zamanı: 13.09.2022 16:43:32

KAÜİİBFD, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergi Yayıncılığı'nın kurumsal dergisidir.

2024 Aralık sayısı makale kabul ve değerlendirmeleri devam etmektedir.